Mersin Üniversitesi Besin Mühendisliği Bölümü’nde yapılan araştırma, Türkiye’de satılan paketli glutensiz besinlerin pek birçoklarında glutene rastlandığını ortaya koydu.
Mersin Üniversitesi Besin Mühendisliği Bölümü’nde Güler Atasoy ve Becerikli Turhan tarafından gerçekleştirilen “Türkiye’de Satılan Glutensiz Besinlerde Fiyat ve Gluten Araştırması’’ sonuçlarına nazaran; üzerinde ‘’glutensiz’’ ibaresi bulunan 200 paketli eserin yüzde 17,5’inde FDA’nın hududu olan 20 ppm’den (milyonda 20 oranından) fazla gluten bulunuyor.
Araştırmada bir başka dikkat çeken noktanınsa karabuğdaylı glutensiz besinlerdeki risk olduğu görülüyor. Tahlil sonuçlarına nazaran glutensiz olarak satılan ve karabuğday içeren paketli eserlerin yüzde 57’sinin “glutensiz” beyanı gerçeği yansıtmıyor. Uzmanlar, bu durumun eserlerin üretim evresinde glutenle temas etmesi durumunda ortaya çıkan çapraz bulaş nedeniyle gerçekleştiğini belirtiyor.
Gluten tahlilleri zarurî hale getirilmeli
Konuya ait değerlendirmede bulunan Schär Türkiye Genel Müdürü Özgür Erdoğan, “Glutensiz besinlerde hammadde olarak en fazla tahıl karışımları, karabuğday, mısır, pirinç, keçiboynuzu ve patates tercih ediliyor. Atasoy ve Turhan’ın çalışması gösteriyor ki ‘glutensiz’ ibaresi taşıyan eserlerin ortasında en fazla sonun üzerinde glutene yüzde 57 oranıyla karabuğdaylı eserlerde rastlanıyor. Onu yüzde 9’la tahıl karışımlı eserler takip ediyor. Karabuğdaylı eserlere baktığımızda da karabuğdayın yetiştirilme alanında buğdayla ya da glutenli tohumla temas edip etmediği, hasat sırasında glutenli tohumlarla birebir ekipmanın kullanılıp kullanılmadığı, işlenme sırasındaki ekipmanlar ve üretim süreçlerinde yapılması gereken gluten tahlilleri üzere faktörler belirleyici rol oynuyor. Bu noktada atılması gereken birinci adım, bilhassa yüksek risk içeren karabuğdayla ilgili çalışmaların artırılması ve yasal düzenlemelerle gluten tahlillerinin özellikle üretimin son evresinde zarurî hale getirilmesi. Biz Schär markası olarak tedarik zincirimizin her basamağında günlük 100’den fazla gluten tahlilini 40’tan fazla kalite denetim çalışanımızla yapıyoruz” biçiminde konuştu.
Çapraz bulaş riskine dikkat
Türkiye’de glutensiz besinlerde sonun üzerinde gluten bulunma oranının öbür ülkelere kıyasla çok daha yüksek olduğuna dikkat çeken Uzm. Dyt. İrem Fazilet de ‘’Çölyaklı bireylerin ‘glutensiz’ olduğu öne sürülen eserleri güvenerek kullandığının, fakat araştırmanın ortaya koyduğu sonuçların tasa verici olduğunun altını çizerek ‘’Çapraz bulaş (kontaminasyon), besinlerin tarladan sofraya tüm basamaklarında rastgele bir eserden mikroorganizmaların bulaşması biçiminde tanımlanıyor. Çapraz bulaşma bir eserden besine mikroorganizma geçişi formunda olabileceği üzere, besinden besine mikroorganizma yahut alerjen bulaşması halinde de olabiliyor. Gluten içermeyen bir unsurdan yapılmış olmasına karşın, eser gluten içeren besin üretim bantlarıyla tıpkı ortamda üretildiğinde glutene maruz kalabiliyor. Münasebetiyle bu tip eserlerde içindekiler kısmında buğday, arpa ve çavdar yazmazken son kısmında ‘eser ölçüde gluten içerebilir’ ibaresi yazılması kıymetli. ‘Gluten içermez’ ibaresi olan ürünlerinse gluten içeren eserlerle farklı ortamlarda üretilmesi kural. Çapraz bulaşma riskini sıfıra indirmek ve bu maruzatı önlemek için de üretim tesisinde sırf glutensiz eserler üreten markaların eserleri tercih edilmeli” ihtarında bulundu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı